Einstein’ın yerçekimi teorisini sarsabilecek yeni model: Kuantum alanlarla uyumlu ilk teori geliştirildi

Finlandiya'da geliştirilen yeni kuantum yerçekimi teorisi, Einstein’ın genel görelilik yaklaşımına alternatif olarak ortaya kondu. Kuantum alan teorileriyle tutarlı yapıda olması, onu test edilebilir ve devrimsel hale getiriyor.

Mayıs 28, 2025 - 07:31
Einstein’ın yerçekimi teorisini sarsabilecek yeni model: Kuantum alanlarla uyumlu ilk teori geliştirildi


Fizikte yüz yılı aşkın süredir çözülemeyen sorun
Fizik dünyasında uzun süredir çözülemeyen temel sorunlardan biri, yerçekimi kuvvetinin kuantum mekaniği ile nasıl bağdaştırılacağıydı. Elektromanyetik, zayıf ve güçlü nükleer kuvvetler kuantum alan teorileriyle başarıyla açıklanırken, yerçekimi klasik genel görelilik kuramına bağlı kaldı.

Finlandiya’dan ezber bozan yaklaşım
Finlandiya’daki Aalto Üniversitesi’nden Mikko Partanen ve Jukka Tulkki’nin geliştirdiği yeni model, bu dengeyi kökten değiştirebilir. ‘Reports on Progress in Physics’ dergisinde yayımlanan çalışmada, yerçekimi dört farklı ancak birbirine bağlı alanın etkileşimi şeklinde tanımlanıyor. Bu yeni yaklaşım, klasik düzeyde Einstein’ın genel göreliliğiyle tutarlılık gösterirken, aynı zamanda kuantum düzeyinde de geçerlilik sağlamayı amaçlıyor.

Kuantum alan teorileriyle tutarlılık
Yeni model, kuantum yerçekimini Standart Model’deki temel kuvvetlerle aynı yapıda ele alıyor. Böylece yerçekiminin, elektromanyetik, zayıf ve güçlü kuvvetlerle aynı düzlemde anlaşılabilmesinin önünü açıyor. Model, mevcut kuantum yerçekimi teorilerinde görülen negatif olasılıklar veya fiziksel anlamı olmayan sonsuzluklar gibi problemleri içermiyor.

Mikrodan makroya tek yapı
Mikko Partanen açıklamasında, ‘En önemli bulgu, teorimizin Standart Model'in diğer temel etkileşimlerinin formülasyonuna benzer bir şekilde kuantum yerçekimine yeni bir yaklaşım sunmasıdır’ ifadesini kullandı. Teori, gözlemlenmemiş parçacıklara ya da fazladan boyutlara ihtiyaç duymadan, yalnızca bilinen fiziksel sabitleri temel alarak çalışıyor.

Deneysel testlere açık yapı
Modelin bu sadeliği, onu diğer kuantum yerçekimi modellerinden ayırıyor. Teorinin doğrudan test edilebilir olması, gelecekteki deneysel çalışmalarda önemli bir avantaj sağlıyor. Ancak kuantum yerçekimi etkilerinin çok zayıf olması, bugünkü teknolojilerle doğrudan gözlemi imkânsız kılıyor.

Henüz ilk aşamalarında
Yeni model, teorik olarak tutarlı olsa da, henüz matematiksel olarak tam anlamıyla ispatlanmış değil. Kara delikler, Büyük Patlama’nın başlangıcı gibi konularda uygulanabilirliği için daha fazla geliştirme gerekiyor. Partanen’e göre, dolaylı deneysel kanıtlar önümüzdeki yıllarda elde edilebilirken, doğrudan kanıtların ortaya çıkması onlarca yıl sürebilir.


Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI