Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Ender Yarsan: “Şimdi harekete geçin bugünümüzü koruyun geleceğimizi güvence altına alın”

Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Ender Yarsan, 18-24 Kasım 2025 tarihleri arasında kutlanan Antimikrobiyal Direnç Farkındalık Haftası dolayısıyla bir mesaj yayımladı. Yarsan, Dünya Sağlık Örgütü tarafından küresel farkındalık haftası olarak kabul edilen sürecin, antibiyotik direncinin ulaştığı kritik seviyeleri ortaya koyduğunu ifade etti.

Küresel Ölçekte Artan Tehdit
Prof. Dr. Yarsan, antibiyotiklere dirençli bakterilerin 2019 yılında 1.27 milyon, 2021 yılında ise 4.71 milyon insanın ölümüne neden olduğunun altını çizdi. Direncin kontrol altına alınmaması halinde 2050 yılında 10 milyon ölüm beklenildiğini, sağlık harcamalarının 66 trilyon pounda ulaşabileceğini belirtti. Dünya Bankası verilerine göre, aynı dönemde küresel gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 3.8 azalabileceğini söyledi.

Hayvancılıkta Antibiyotik Kullanımında Yükseliş
2021 yılı itibarıyla hayvan sağlığı hizmetlerinde kullanılan antibiyotik miktarının 81 bin tonun üzerinde olduğunu kaydeden Yarsan, Türkiye’de veteriner hekimlikte ruhsatlı 1790 ürün bulunduğunu, bunların 840’ının antibakteriyel ilaç olduğunu aktardı. ABD’de tıp alanındaki antibiyotik tüketiminin hayvancılıkta kullanılan miktarın sekizde biri olduğunu belirtti.

Direncin Nedenleri ve Yayılma Yolları
Yarsan, antibiyotiklerin antibiyogram yapılmadan uygulanması, gözetim eksiklikleri ve yeni ürün geliştirme süreçlerindeki yetersizliklerin direnç gelişiminde belirleyici olduğuna dikkat çekti. Direncin hayvansal ürünler, kontamine yüzeyler, çevresel atıklar ve uluslararası seyahat yoluyla hızla yayılabildiğini ifade etti.

“Tek Sağlık Yaklaşımı Zorunludur”
Prof. Dr. Ender Yarsan, antimikrobiyal direncin önlenmesinde Tek Sağlık yaklaşımının esas alınması gerektiğini vurgulayarak “Koordinasyon” ve “Kararlılık” kavramlarının merkezi rol taşıdığını dile getirdi. Bireylerin bilinçli antibiyotik kullanımına uyması, yetkili otoritelerin ulusal eylem planlarını güçlendirmesi, endüstrinin yeni antibiyotik ve aşı geliştirmeye yatırım yapması ve tarım sektörünün kontrollü antibiyotik kullanımına geçmesi gerektiğini açıkladı.

Bilinçli Kullanım Çağrısı
Yarsan, enfeksiyon kontrol politikalarının etkinleştirilmesinin ve kaliteli ilaç kullanımının teşvik edilmesinin önemine işaret ederek, güçlü bir veteriner otoritesinin oluşturulmasının zorunlu olduğunu belirtti. Antimikrobiyal direncin ancak uzun soluklu ve bütüncül bir mücadeleyle kontrol edilebileceğini söyledi.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI