Galileo’yu Engizisyon Mahkemesine Götüren Süreçte Hangi Bilimsel Görüşler Öne Çıktı?

Bilim ve Dinin Çatıştığı Yüzyıl
17. yüzyıl, bilimsel devrimlerin hız kazandığı, bilim insanlarının ve filozofların gözleme dayalı yeni görüşler geliştirdiği bir dönemdi. Galileo Galilei, Kopernik’in Güneş merkezli evren modelini destekleyen gözlemleri ve yazılarıyla bu devrimin öncülerinden biri oldu. Ancak bu görüşler, Katolik Kilisesi’nin öğretileriyle doğrudan çelişiyordu.

Galileo’nun Gözlemleri Kilise'yi Neden Rahatsız Etti?
Galileo, 1610 yılında yayımladığı Yıldız Habercisi adlı kitabında Venüs’ün evrelerini ve Jüpiter’in dört uydusunu gözlemlediğini açıkladı. Bu veriler, Dünya’nın evrenin merkezinde olmadığını ve gezegenlerin Güneş’in etrafında döndüğünü savunan Kopernik teorisini destekliyordu. Kilise ise Dünya’nın sabit ve merkeze yerleşik olduğu görüşünde ısrarcıydı.

Mahkemeye Götüren Süreç Nasıl Başladı?
Katolik Kilisesi 1616 yılında Kopernik’in teorisini resmi olarak yasakladı. Galileo, 1632’de üstü kapalı biçimde Güneş merkezli modeli savunan İki Büyük Dünya Sistemi Üzerine Diyaloglar adlı eserini yayımladı. Bu eser büyük yankı uyandırdı ve Galileo, 1633 yılında Engizisyon Mahkemesi’ne çıkarıldı. Burada "sapkınlık" suçlamasıyla yargılandı.

Kitab-ı Mukaddes Yorumu ve Teolojik Çatışma
Galileo, bilimsel gözlemleri ile Kitab-ı Mukaddes’in metaforik biçimde yorumlanması gerektiğini savundu. Bu yaklaşımı özellikle dini çevrelerde büyük tepkilere yol açtı. 1615 yılında yazdığı ve Grand Düşesi Christina’ya hitaben kaleme aldığı mektubunda, bilim ile dinin farklı gerçeklik alanlarını temsil ettiğini belirtti. Ancak bu açıklamaları, Engizisyon tarafından yeterli görülmedi.

Galileo’ya Verilen Cezalar Ne Oldu?
Engizisyon Mahkemesi, Galileo’yu “aşırı düzeyde sapkınlık” ile suçladı. Kendisine ölüm cezası tehdidi yapıldı ve bilimsel görüşlerini geri alması istendi. Galileo ömür boyu ev hapsine mahkûm edildi; kitap yazması, yayımlaması yasaklandı. Gözlerden uzak bir evde yaşamını sürdürdü ve 1642 yılında hayatını kaybetti.

Arka Plan: Bilimsel Devrimin Diğer Aktörleri
Galileo’nun yaşadığı dönem Descartes, Leibniz ve Newton gibi önemli bilim insanlarının da ortaya çıktığı bir dönemdi. Bu isimler, bilimsel felsefenin temellerini oluştururken, Galileo deneysel bilim anlayışının en önemli temsilcisi olarak öne çıktı. Özellikle teleskopla yaptığı gözlemler, klasik Aristotelesçi görüşleri bilimsel temelde sorgulamasını sağladı.

Kopernik Modelinin Yükselişi ve Felsefi Sonuçları
Galileo, Aristoteles’in yer merkezli evren görüşüne bilimsel verilerle karşı çıktı. Gözlemleriyle Kopernik kuramını destekledi. Bu kuramın kabulü, yalnızca astronomiyi değil, aynı zamanda insanın evrendeki yerini de sorgulatmaya başladı. Bu durum, teolojik krizlerin yanı sıra felsefi dönüşümleri de tetikledi.

Bilim Uğruna Yananlar
Galileo’dan önce Giordano Bruno’nun yakılması, dönemin bilim insanlarında büyük bir korku oluşturmuştu. Ancak Galileo, gözlemlerinden ve teorilerinden vazgeçmedi. Onun uğradığı baskı, bilimsel düşüncenin karanlıkla mücadelesinde unutulmaz bir dönüm noktası olarak tarihe geçti.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI