Astronom Jason Hinkle: 'Bu patlama evrendeki her şeyi değiştirebilir'

Gökbilimciler, şimdiye kadar evrende gözlemlenen en güçlü kozmik patlamayı ortaya çıkardı. 'Aşırı nükleer geçici olay' olarak tanımlanan bu patlamalar, kısaca ENT (Extreme Nuclear Transients) olarak adlandırılıyor ve bugüne kadar bilinen tüm süpernova ve gama ışını patlamalarını gölgede bırakıyor.

Patlamanın Ardındaki Şiddetli Süreç

Araştırmanın başındaki isim olan Havai Üniversitesi Astronomi Enstitüsü'nden Jason Hinkle liderliğindeki ekip, ENT olaylarının, Güneş'ten en az üç kat büyük yıldızların süper kütleli kara deliklerle dramatik etkileşimleri sonucu oluştuğunu belirtiyor. Bu süreçte yıldızlar ani bir patlama yerine, kara deliğin çevresinde uzun süre acı verici bir şekilde parçalanıyor. Bu parçalanma sonucunda oluşan enerji, birkaç hafta değil, yıllarca sürüyor.

ENT'lerin enerji salınımının tipik gelgit bozunma olaylarından on kat daha parlak ve uzun olduğu belirtilirken, bilinen en güçlü süpernovadan yaklaşık 25 kat daha fazla enerji yaydığı ifade edildi.

Gaia Verilerinde Keşfedildi

Bilim insanları, Avrupa Uzay Ajansı’nın Gaia görevinden gelen verileri analiz ederken 2016 ve 2018 yıllarında dikkat çeken uzun süreli parlamalarla karşılaştı. Bu parlamaların uzak galaksilerin merkezlerinden geldiği ve yıllarca sürdüğü görüldü.

Şimdiye kadar gözlemlenen en büyük ENT olayı olarak tanımlanan Gaia18cdj isimli patlamanın, sadece bir yılda Güneş'in tüm yaşamı boyunca yaydığı enerjinin yüz katını ürettiği hesaplandı. Karşılaştırmalı olarak bir süpernovanın genellikle Güneş'in yaşamı boyunca yayacağı enerjiye eşit miktarda enerji saçtığı biliniyor.

Kara Deliklerin Büyümesine Yeni Işık

Araştırmanın ortak yazarlarından Benjamin Shappee, bu gözlemlerin kara deliklerin erken evrendeki büyüme süreçlerini anlamada kritik olduğunu ifade etti. Shappee, ENT'lerin evrenin daha aktif olduğu dönemlerde kara deliklerin nasıl beslendiğini gösterdiğini belirterek, o dönemde galaksilerin yıldız oluşturma ve kara deliklerini besleme konusunda günümüzden çok daha yoğun faaliyet gösterdiğini de ekledi.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI